16 Ocak 2013

Yeni kent bisikletleri: Kopenhag gidona yolbul tableti taktı

Gidonda tabletPC şahane bir tasarım. Yeni ‘Citybike’ düzeni ile Kopenhag diğer kentlere fark atacak. Danimarka böylece bisiklet cenneti unvanına uygun kentsel ulaşım için yeni ölçekler oluşturdu.

Arabalarda yolbul cihazı kullanımı artık standart oldu. Ama bisiklet üzerindeyken de bir bilgisayar tarafından yönlendirilmek oldukça kullanışlı olmalı. Seri olarak tablet ile donatılmış bisikletler yeni bir düzenekle 2013’de Kopenhag’da kiralanabilecek.

Önünüzdeki küçük ekran izleyeceğiniz yolu gösterecek, çevreyle ilgili bilgi verecek ve var olan etkinliklerden haberdar edecek. Ve elbette kullanıcılar bisikletlerini bırakabilecekleri en yakın bağlantı durağının yerini öğrenecek. Yakında tüm kente yayılacak olan bu yarım daire biçimindeki stantlarda bisiklet yalnızca bir sonraki alıcıyı beklemeyecek, aynı zamanda bilgisayarlar da şarj olacak.

Bu yeni düzenin kurucuları, ‘Gobike’ adını verdikleri mini bilgisayarlı düzenekle daha iyi gezilebileceğini ve bilgilerin tam gerektiği yerde verileceğini bastırdıkları kitapçıkta açıklıyorlar.

Gezginler için bu düzen oldukça kullanışlı. ‘Gobike’  açıldığında daha önceki değerlendirmeler bazında üç izlenecek yol öneriyor. Yol boyunca rehberlik hizmeti de veren düzenek,  geçilen yapı ve parklar ile restoran, müze ve görülmeye değer yerlere ilişkin bilgileri ekrana getiriyor.

Eski tekerler hurdaya gitti

Kopenhag’ın böyle bir teknik düzeneği seçmiş olması pek şaşırtıcı değil. 1995’de dünyanın ilk bisiklet kiralama düzenini kuran Danimarka’nın başkenti, Paris ve New York gibi pek çok metropole de örnek oldu. Kiralık bisikletleri teknolojik olarak eskidiğinden, Kopenhag 2011 yılında yenileri için uluslararası bir yarışma açtı. Danimarka, İspanya ve Hollandalı 3 şirket ortak bir tasarıyla geliştirdikleri ‘bisiklet+stantlar+teknik düzen’ ile kazandılar.

Bazı alıcılar için artık Kopenhag yollarına yeni bir buluş şarttı. “Eski tekerler hurdaydı” diyor Frits Bredal, Danimarka Bisikletsporu Derneği sözcüsü. “İnsan bu bisikletleri kiralarken sanki bir süpermarket alışveriş arabası alıyormuş hissene kapılıyordu” diye ekliyor. Çünkü eskiden bir de 20 kron güvence bedeli bulundurmak gerekiyordu. Oysa artık kredi kartı devreye girecek.

Aynı zamanda yeni çifttekerler şık, basit ve dayanıklı. Kadro beyaz boyalı bir boru, V olarak bükülmüş ve sonra bir daha kıvrılmış. Bir ucunda sele diğer ucunda ise lamba takılı. Ön ve arka tekerin üzerindeki taşıyıcıda çanta ve çocuk koltuğuna yeterli yer var. Alüminyum yeni bisikletler eskisine göre çok daha hafifler.

Bu kadar yeniliğe karşın uzun süre bu yeni kiralama düzenine kuşkuyla yaklaşıldı. Yüksek maliyeti yüzünden politikacılar ve yatırımcıların karşı çıkması bisiklet aktivistlerini ayağa kaldırdı.

Kopenhag’ın teknik ve çevreden sorumlu belediye başkanı Ayfer Baykal’ın belirttiği gibi, sonunda bu tasarıda karar kılındı. Henüz sayı kesin olmamasına karşın ‘Politiken’ gazetesinin haberine göre şimdilik 1260 adet olacak. Baykal bu sayıyı doğrulamadı. Kiralama bedeli ve kent yönetimine yüklenecek giderler konusunda da ayrıntılı bilgi henüz yok. Ama söz konusu tutarın bir kısmının reklam gelirlerinden karşılanacağı Teknik ve Çevre Dairesi tarafından anlatıldı.

Danimarka Bisikletsporu Derneği sözcüsü Frits Bredal, belediyenin bu kararını sevinçle karşılıyor ve “Bu şekilde Kopenhag bisiklet şehri olarak yarattığı marka olma gerçeğini devam ettirecektir” diyor.

Dönem, yaşam kalitesi dönemidir

“Bir bisikletçi için dünyanın en iyi kenti olmak istiyoruz” diyor Ayfer Baykal. “Bu modern kiralama düzeninden çok mutluyum.” Baykal, yeni bisikletler yardımıyla daha fazla insanın arabadan cayıp toplu taşımaya yöneleceklerini umuyor. “2025 yılına kadar Kopenhag’ı sıfır karbon ve trafiksiz bir kente dönüştürmeye kararlıyız” diyor. Tampon tampona ilerlemeye çalışan arabaların yanından hızla geçmek yoğun trafikte çok önemli bir ayrıcalık.

Bu yeni düzenin tanıtım kitapçığında “yaşam niteliğinin ölçümünde en önemli değişkenlerin başında zaman var” denilmekte. “Kentlere daha fazla zaman kazandıracak her şey, yaşam niteliğini yükseltir.” Ve pek çok insan günün büyük bir bölümünü bir yerden diğerine gitmekle geçirdiği için, bu kiralama düzeninin yeni bir odak noktası var: Çeşitli ulaşım araçlarını kullanmak zorunda olanlar en rahat şekilde ve süre kaybetmeksizin aktarma yapabilmeli ve düzeni verimli bir şekilde kullanabilmeli.

“Gezi seleye oturmadan çok önce başlar” diye yazıyor Gobike kitapçığında. Daha başlangıç noktasında Kopenhaglılar ve turistler istedikleri varış noktasına ulaşmak için gerekli ulaşım araçlarını tablet bilgisayardan seçebiliyor; kiralık bisiklet, otobüs, metro, tramvay, tren... Aktarmalarda süre kazanmak için izlenecek yolun planlanma aşamasında bilet alınabiliniyor. Böylece aktarma noktasında bir bisikletin sizi beklemesi de garanti ediliyor. Bundan sonra yapacağınız tek şey gezinin keyfini çıkarmak!
Kaynak Spiegel

Kentte stil: Kopenhag’da bu yıl tabletPC ile donatılmış yeni bir bisiklet kiralama düzeni devreye girecek.

Çok işlevli ekran: Gidondaki küçük bilgisayar izleyeceğiniz yolu gösterecek, çevreyle ilgili bilgi verecek ve var olan etkinliklerden haberdar edecek.

Turistler için yolbul: TabletPC geçilen yapılar veya parklar hakkında bilgi veriyor.

Şarj eden bisiklet standı: Yarım daire şeklindeki bu duraklar yakında tüm kente yayılmış olacak. Bir sonraki kullanıcıyı beklerken, PC’nin de...

...aküsü doluyor.

Parlak fikir: Kopenhag’ın böyle bir teknik düzeni seçmiş olması pek şaşırtıcı değil. 1995’de dünyanın ilk bisiklet kiralama düzenini kuran Danimarka’nın başkenti, Paris ve New York gibi pek çok metropole de örnek oldu.

Kiralık bisikletleri teknolojik olarak eskidiğinden Kopenhag 2011 yılında yenileri için uluslararası bir yarışma açtı.

Her yönden farklı: Alüminyum kadrolu yeni bisikletler eskisine göre çok daha hafifler. Sele yüksekliğini ayarlamak daha kolay.

“Bu modern kiralama düzeninden çok mutluyum” diyor Kopenhag’ın teknik ve çevreden sorumlu belediye başkanı Ayfer Baykal.
Ayfer Baykal Kopenhag’da: “Bir bisikletçi için dünyanın en iyi kenti olmak istiyoruz.”