"Büyüyen Kentlerin Bisiklet Yollarına ve Yürünebilir Alanlara İhtiyacı Var"

EMBARQ Türkiye tarafından 19-20 Kasım 2015 tarihinde düzenlenecek olan Yaşanabilir Şehirler Sempozyumu kapsamında EMBARQ Türkiye Sürdürülebilir Ulaşım Derneği Genel Sekreteri Arzu Tekir ile yapılmış söyleşiden bisikletle ilgili bölümler.

İstanbul’da ulaşım sorunu hayatımızı etkileyen en önemli unsurlardan biri. Siz EMBARQ Türkiye olarak ne gibi çözümler sunuyorsunuz? Çalışmalarınızdan bahseder misiniz? Biz 2010 yılından beri Türkiye’de bisikletli ulaşımın altyapısının oluşabilmesi için sürekli projeler geliştiriyoruz. 2012’de İstanbul’da güvenli bisiklet yollarının nasıl geliştirileceğiyle ilgili bir çalıştay düzenledik. Böylece farklı paydaşları bir araya getirerek, toplantılar ve sunumlar yaptık. İstanbul’da bisikletli yaşam kültürünün nasıl gelişeceğini konuştuk. Diğer ulaşım türlerine entegrasyonu ve güvenli bisiklet yolları üzerine araştırmalar yaptık. Örneğin 2013’ten beri İstanbul Teknik Üniversitesi’nin ulaşım planlarını hazırlamak üzere destek veriyoruz. İTÜ’nün Yeşil Kampüs projesi var. Bu projenin en önemli unsurlarından biri de, bisikletli ulaşımın gerçekleştiği, yürünebilirliğin iyileştiği, araçların azaldığı bir kampüs oluşturmak. Proje hemen hemen bitmiş durumda. 5 km’lik ağ kasım ayına kadar bitmiş olacak. Şimdi Trakya Kalkınma Ajansı ile çalışmaya başladık. Mükemmellik ödülü almış bir projemiz var; İstanbul İçin Güvenli Bisiklet Yolları Uygulama Kılavuzu. Yaklaşık 4 bin bisiklet kullanıcısı ile İstanbul’da bisikletli ulaşıma dair fikirlerin alındığı, günlük kullanım alışkanlıklarının, en çok kulanılan ve güvenlik açısından en problemli olan güzergahların, bisiklet kullanımına ilişkin sorunlarının ve önerilerinin analiz edildiği bir rapor. Bu raporda, ekibimizdeki şehir planlamacılarımız ve ulaşım mühendislerimiz en çok kullanılan üç güzergahta bisiklet kullanımı için tasarım önerileri sundular. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2023 yılına kadar 1050 km’lik bir bisiklet yolu hedefi var. Belediyenin hazırladığı plan ve haritaları inceledik, önerilerimizi sunduk. Bu raporu İstanbul Kalkınma Ajansı’nın desteği ile hazırlamıştık. Trakya Kalkınma Ajansı da bizi bu içerikte bir proje geliştirmek üzere davet etti. Kırklareli, Tekirdağ ve Edirne için benzer bir çalışmayı Aralık ayına kadar çalışmamızı tamamlayacağız. Böylece bu şehirlerde güvenli bisiklet yolu uygulamasının nasıl yapılacağını raporlaştırmış olacağız. Ayrıca Çevre ve Şehircilik Bakanlığının şehirlerde bisikletli ulaşımı desteklemek için geliştirdikleri bir fon vardı. Fakat şu an yönetmelik değişiyor ve yönetmeliği katkıda bulunması istenilen kurumlar arasında yer alıyoruz.

İstanbul’un bisikletli ulaşıma entegrasyonu konusunda ne düşünüyorsunuz?

Ben İstanbul’un bisikletli ulaşıma entegre olabileceğine inanıyorum. İstanbul’da trafik sıkışıklığının yıllık maliyeti 5 milyar Lira. Obezite artıyor, yıllık maliyeti ülkemize 15 milyar Lira. Çevreye, iş verimliliğine olumsuz etkileri var. Trafiğin en yoğun olduğu şehirler arasında İstanbul da yer alıyor ve biz finans merkezi, turistik merkez olmak istiyoruz. Sürdürülebilir ulaşım çözümlerinin geliştirilmesi ile, hızla hareket eden, mal ve hizmetlerin vatandaşa olabildiğince hızlı sunulduğu, daha yaşanabilir bir İstanbul’a sahip olacağımıza inanıyoruz. İstanbul muhteşem bir şehir,  yürünebilir, bisikletle tarihin ve kültürün tadını çıkarılabileceği, örneğini pek çok ülkede gördüğümüz bir şehir hale gelmesini istiyoruz. Bunu yapabilmek için belediyenin insan kaynağı, yeterli finansal kaynakları mevcut. Yürüyüş ve bisikletli ulaşımın planlarda önceliklendirilmesi ve diğer ulaşım türleri ile entegrasyonun sağlanması gerek.

New York, Paris gibi mega şehirlerde bisikletli yol altyapısı uygulandıysa ve projeler başarılı olduysa bizim için de geç değil. Bu çalışmanın istihdama ve yerel ekonomiye olan katkısını da unutmamak gerek. Örneğin, araba kullanımının en yoğun olduğu şehirlerden New York’un en önemli caddelerinden Times Square, geçtiğimiz yıllarda trafiğe kapatıldı. 1400 km’lik bir bisiklet yolu altyapısı üç yılda kuruldu. Çünkü dönemin belediye başkanı çok istekliydi. Biz oradaki yöneticilerle de görüştük. Çok hızlı karar verdiklerini ve harekete geçtiklerini söyledi. Çünkü belediye başkanı bu projeyi yaparken New York’u girişimciler ve turistler tarafından tercih edilen ilk şehir yapmayı istemiş, öğrencilerin tercih ettiği, yerel ekonominin güçlendiği bir şehir haline gelmesini ekibinden istemişti. 2007’de çalışmalar başladı ve sonuçta gayet başarılı bir şekilde uygulandı.

Bunun dışında Londra’nın belediye başkanı şehri bisiklet başkenti yapmak istiyor. Paris’te insanlar hava kirliliğinden çok şikayetçi ve buna çözüm olarak bisiklet paylaşım sistemine başladılar. Önümüzdeki 5 sene içinde Paris, bisikletli ulaşım için 150 milyon Euro kaynak ayırdı, bisiklet parkları içinse ayrılan bütçe ise 5 milyon Euro.

Hülya Çaylak, Yapı

Kaynak Yapı, EMBARQ

İlginizi çekebilir  İstanbul Toplu Taşıma Araçlarında Bisiklet, Bikes vs Cars/Arabalara karşı Bisikletler